یک جایی در این وبلاگ قبلا گفتهام برای فکر نکردن به نابسامانیهای فعلی در مورد آینده زیاد میخوانم. جذابیتی که آینده پژوهی دارد این است که برخلاف تصور عام فقط در مورد آینده نیست مثلا در آیندهپژوهی انتقادی مسئلههای فعلی بررسی میشود که در آینده میتواند تاثیرگذار باشد. مثلا بررسی میشود چرا منفعت طلبی در جامعه زیاد است و با خواندن تاریخ کلان، بررسی ناخودآگاه جمعی جامعه و دیدن روندهای مختلف سعی میشود جوابهایی پیدا شود. حالا بحث را زیاد منحرف نکنم. یکی از سوالاتی که ذهن من را در چند سال گذشته خیلی درگیر کرده بود این است که با ادامه توسعه روند شهرنشینی چه اتفاقی در آینده میافتد؛ مثلا کشاورزی و تولید محصول را در نظر بگیرید. سازمان ملل در این راستا پیش بینی کرده در سال 2050 تعداد شهرنشینان به 9/6 بیلیون نفر خواهد رسید که رقم قابل توجهی است.
چند دیدگاه مطرح است که مورد اول به وجود آمدن ویرانشهر در آینده اشاره دارد. به صورت کلی برخی از آیندهپژوهان که به مالتوسیها معروف هستند دیدگاه ویرانشهری دارند. اینکه با رشد جمعیت و کمبود منابع، انسانها به مرور نابود میشوند. در فیلمهای هالیوودی زیادی این مسئله نشان داده شده است که میانستارهای برای من از همه جذابتر بود. با این دیدگاه با توسعه شهرنشینی و کمبود تولید غذا انسانها مشکلات عدیدهای خواهند داشت.
افرادی هم در دیدگاهی دیگر میگویند که با پیشرفت فناوری شرایط جامعه بهتر میشود و اعتقاد به آرمانشهر دارند. این افراد هم کورنوکوپیان خوانده میشوند. مثلا رباتهایی ساخته میشوند و کار کشاورزی را برای ما اثربخشتر و منظمتر انجام میدهند. اگر رباتهایی با این کیفیت ساخته نشود بحث مزرعه صورتی مطرح است. نوع جدیدی از مزرعه سرپوشیده که با استفاده از نور صورتی رنگ محصولات را پرورش میدهد که در حال حاضر در کشورهای پیشرفته نیز وجود دارد.
به نظر میرسد تغییرات آب و هوایی بزرگترین چالش آینده برای کشاورزی باشد. افزایش خشکسالی و سیل، تغییر الگوی بارندگی در مناطق مختلف، افزایش مداوم دمای سطح زمین تقریبا میتواند کشاورزی سنتی را کاملا از بین ببرد. همه این موارد نشانههایی برای رفتن به سمت مزرعه صورتی است. علاوه بر این مزرعه صورتی هم مصرف آب را کاهش میدهد، هم اثرات زیست محیطی کمتری دارد و هم استفاده از کودهای مختلف را کاهش میدهد.
این مزارع از نور LED آبی و قرمز برای پرورش مواد غذایی ارگانیک استفاده میکنند که عاری از سموم دفع آفات است و در هر خانهای هم امکان ایجاد آن وجود دارد. حالا چرا رنگ آبی و قرمز؟ من اطلاعات زیادی ندارم ولی آن طور که خواندم نور خورشید دارای رنگهای قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی و بنفش است. ظاهرا دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که برای رشد گیاه فقط به نور قرمز و آبی نیاز است. ترکیب این دو رنگ هم رنگ صورتی را ایجاد میکند.
در یک مقاله هم پیشگام انقلاب صورتی کشاورزی را ژاپن عنوان کرده بود. منطقی به نظر میرسد کشوری که با کمبود خاک مناسب برای کشاورزی روبهرو است، رهبر این تغییر باشد. به هر حال دنیای آینده با مزرعه صورتی جذابیتهای خاصی دارد. اینکه زمانی که هوس کاهو یا خیار کردیم به زیرزمین خانه خودمان برویم، پرورش دهیم و نوش جان کنیم. این به دست خود خلق کردن برای من جذاب است.
یادداشتهای شما را از قبل دنبال میکردم و این چند روز منتظر یادداشتی در خصوص انتخابات بودم که ننوشتید...